İstanbul Beylikdüzünde bulunan kliniğimize en çok sorulan sorulardan bir tanesi de kedim neden tüy döküyor. Veteriner hekim olarak kedilerde tüy dökümünü değerlendirirken, sorunun kaynağını doğru tespit etmek için hem çevresel hem de medikal faktörleri göz önünde bulundurmak önemlidir.
Hekiminizin tavsiyesine uyarak aşağıda belirteceğimiz önlemleri sizlerde alabilirsiniz;
Tüy Dökümü Sebepleri
1. Mevsimsel ve Fizyolojik Faktörler
- Doğal mevsimsel dökülme: İlkbahar ve sonbahar aylarında kediler, hava sıcaklığı değişikliklerine uyum sağlamak amacıyla tüy değiştirirler. Bu süreç, doğal kabul edilir ve genellikle tedavi gerektirmez.
- Hormonal değişiklikler: Gebelik, laktasyon ya da kısırlaştırma gibi hormonal değişiklikler, tüy dökülmesini tetikleyebilir. Özellikle tiroid bezlerinin fonksiyon bozuklukları (hipotiroidizm, hipertirodizm) ya da adrenal bezin fazla hormon üretimi (Cushing hastalığı) önemli sebepler arasındadır.
2. Beslenme Yetersizlikleri
- Düşük kaliteli mamalar: Yetersiz protein alımı, omega yağ asitleri eksiklikleri ve genel beslenme dengesizliği tüy kalitesini ve dökülmeyi doğrudan etkiler.
- Vitamin ve mineral eksiklikleri: Özellikle çinko, biotin ve E vitamini eksiklikleri cilt ve tüy sağlığını olumsuz etkileyebilir.
3. Parazitler ve Enfeksiyonlar
- Pireler, akarlar (demodex, sarcoptes): Bu dış parazitler ciltte tahrişe, kaşıntıya ve bölgesel tüy dökülmesine neden olabilir.
- Mantar enfeksiyonları (dermatofitoz): Özellikle genç kedilerde ve bağışıklık sistemi zayıf olan kedilerde sık görülür. Bölgesel ve dairesel tüy dökülmeleri yaygındır.
4. Alerjiler
- Gıda alerjileri: Kedilerin mamalarındaki bazı proteinler alerjik reaksiyonlara ve buna bağlı tüy dökülmelerine yol açabilir.
- Atopi (çevresel alerjiler): Polen, toz akarları ya da temizlik maddelerine karşı gelişen reaksiyonlar, aşırı kaşınmaya ve tüy kaybına neden olabilir.
5. Davranışsal ve Psikojenik Faktörler
- Stres: Ortam değişiklikleri, yeni evcil hayvanlar veya rutin dışı olaylar kedilerde stres oluşturabilir. Psikojenik alopesi, sürekli kendini yalama ve aşırı tüy dökülmesi ile karakterizedir.
- Obsesif-kompulsif davranışlar: Kedilerde stresle başa çıkma yöntemi olarak aşırı temizlik davranışı yaygındır ve bu da tüy dökülmesini artırabilir.
Önleme ve Tedavi Yöntemleri
1. Dengeli Beslenme
- Yüksek kaliteli, dengeli diyet: Omega-3 ve Omega-6 yağ asitleri içeren mamalar, sağlıklı bir tüy ve deri yapısının korunmasına yardımcı olur.
- Gıda takviyeleri: Gerektiğinde çinko, biotin ve E vitamini gibi takviyelerle destekleme yapılabilir.
2. Düzenli Parazit Kontrolü
- Aylık dış parazit tedavisi: Pire, kene ve akar gibi parazitlere karşı düzenli ilaç uygulaması yapılmalıdır.
- Mantar tedavisi: Dermatofitoz gibi mantar enfeksiyonlarının erken teşhisi ve tedavisi, tüy dökülmesini önlemekte önemlidir.
3. Stres Yönetimi
- Ortam zenginleştirilmesi: Oyuncaklar, tırmalama tahtaları ve saklanma alanları kedilerin stresini azaltabilir.
- Feliway gibi feromonlar: Kedilerin rahatlamasına yardımcı olabilir ve strese bağlı tüy dökülmesini azaltabilir.
4. Alerji Yönetimi
- Gıda deneme diyeti: Potansiyel gıda alerjilerinin teşhisi için eliminasyon diyetleri uygulanabilir.
- Çevresel alerjenlerden kaçınma: Mümkünse, kedinin alerjiye neden olan maddelerden uzak tutulması sağlanmalıdır.
5. Düzenli Tüy Bakımı
- Tarama: Kedinizin tüylerini düzenli olarak taramak, ölü tüylerin birikmesini önleyerek dökülmeyi azaltır. Özellikle uzun tüylü kediler için önemlidir.
- Banyo: Cilt sağlığını destekleyen, pH dengeli şampuanlarla banyo yaptırmak da etkili olabilir.
Tüy dökülmesi şikayeti ile gelen hastalarda klinik değerlendirme yaparken, genel durum değerlendirmesi ile birlikte cilt kazıntısı, tüy çekme testi, mantar kültürü ya da alerji testleri gibi tanısal araçlar kullanılabilir. Bu sayede altta yatan nedenin doğru teşhisi sağlanarak, en uygun tedavi yöntemleri belirlenebilir